Boeken
Waarom de Boeddha zo van lijstjes hield (Asoka 2022)
Waarom de Boeddha zo van lijstjes hield bespreekt tien manieren waarop de Boeddha over zijn leer en levenswijze sprak. Het bespreekt tien lijstjes die hij in zijn toespraken besprak, te beginnen bij de vraag 'Wat is het ene?' en opgaand tot 'de tien boeien.' Hoewel de oude boeddhistische opsommingen op het eerst gezicht soms een saaie en zelfs drammerige indruk kunnen wekken, zijn ze in de praktijk verhelderend, bruikbaar en vaak héél erg verrassend. Ik heb geprobeerd ze zo duidelijk mogelijk te bespreken in hun tijd, maar vooral als heel erg handige hulpmiddelen voor wie hier en nu zijn leven wakkerder en vrijer wil inrichten.
Interview met Bodhitv.nl over Waarom de Boeddha zo van lijstjes hield.
Interview met De Morgen naar aanleiding van het boek (alleen voor abonnees).
Als een boeddha, als een uilskuiken (Polis, 2020)
Tijdens de lockdown van de eerste COVID-golf, kreeg ik de vraag om online zenmeditatie-sessie te geven in de ochtend. Ik was een beetje sceptisch in het begin, maar al snel vormden de sessies ook voor mij een belangrijk deel van de dag.
Omdat ik voor de begeleiding niet, zoals gebruikelijk, kon inpikken op wat ik 'in de zaal kon lezen', zocht ik naar andere manieren om het fysieke en het direct zintuigelijk karakter van zenmeditatie te evoceren. Ik besloot om elke sessie op te hangen aan een andere metafoor, een beeld, dat uit de klassieke zentraditie kon komen, of uit ons eigen dagelijkse leven.
Van de negentig metaforen die tussen maart en augustus gebruikt werden, maakte ik een selectie van tweeëntwintig beelden en werkte ze uit tot korte teksten. Op beeldende wijze duiden ze telkens een ander aspect van de rijke wereld van het enkel-en-alleen-zitten van zenmeditatie. Het was een heerlijkheid om ze te schrijven. Hopelijk ook om ze te lezen. Uitgekomen bij Polis.
Wat kan ik leren van de Boeddha? (Polis 2020)
Met Wat kan ik leren van de Boeddha? heb ik na dertig jaar studie van het boeddhisme en vijfentwintig jaar praktijk ervan, het eindelijk aangedurfd om een boek over de Boeddha te schrijven. Aan de hand van vijftig citaten uit de Pali-canon, waarin de toespraken van de Boeddha bewaard zijn, schets ik een beeld van de man en zijn bevrijdingsweg, die een unieke combinatie van leegte en liefde aanbiedt. De Boeddha is een beroemde en geliefde figuur in onze tijd, maar hij woonde wel zesentwintig eeuwen geleden en aan de andere kant van de wereld. Dat maakt dat we zijn uitspraken goed in hun context moeten lezen en dan pas onszelf de vraag kunnen stellen wat hij ons vandaag te bieden heeft. Het was een groot plezier om aan dit boek te werken. Want hoe lang ik me al over het boeddhisme buig, het was ook voor mijn een aangename verrassing om te zien hoe grappig, verrassend en iconoclastisch de Boeddha in zijn tijd kon zijn.
Het boek is er wat later en in heel andere omstandigheden dan verwacht. Maar ontwaken tot onze omstandigheden en er beter mee leren omgaan is nu eenmaal de core business van de Boeddha.
Een blik in de eerste 25 pagina's vind je hier.
Leven in het nu, een filosofische zoektocht (Polis, 2019)
We zeggen vaak dat we meer in het nu willen leven. Dat klinkt zalig en eenvoudig. Maar mensen zijn geen eenvoudige wezens. Van oudsher gaan we ervan uit dat er een diepere waarheid zit achter het ‘nu’, achter alles wat er in ons leven gebeurt. Even speels als erudiet beschrijft Tom Hannes hoe we voortdurend een andere betekenis geven aan die diepere waarheid. Het mythische geloof in diepgang heeft tot op vandaag een grote invloed op wat we begrijpen onder filosofie, religie, wetenschap, kunst, politiek en economie. Het bepaalt ook wat we zelf heimelijk van het nu verwachten. Maar wat gebeurt er als we het verlangen naar diepgang niet volgen? Wat als we opteren voor een heel andere visie: die van de flinterdunheid van ons bestaan? Wat doet dat met ons leven in het nu?
Een kleine meditatiegids (Polis, 2018)
Over meditatie wordt vaak zo wollig gesproken dat je je afvraagt of er nog wel iets mee bedoeld wordt. Maar wat betekent het echt? Hoe doe je het? En wat doet het met jou? Deze kleine meditatiegids zet enkele basispunten van de praktijk helder en scherp neer, telkens gevolgd door wat achtergrondinformatie en enkele veelvoorkomende misverstanden.
Zen of het konijn in ons brein (Witsand, 2009-2017)
Een inleiding op hoe zen-meditatie werkt en hoe dat effect kan hebben op elk moment van ons dagelijks leven. Een boekje ook over hoe eenvoudig en fijn het leven kan zijn. En over hoe we er steeds weer in slagen het zo moeilijk te maken. Er zit namelijk een konijn in ons brein. En dat beestje zwaait al te vaak met de plak. Hoe kunnen we beter leren omgaan met ons innerlijk konijn, en zo meer ‘zen’ in ons leven invoeren?
(Achtste en herschreven druk in voorbereiding)
Let’s get mythical (Witsand, 2010)
Een enthousiast pleidooi voor een ‘mythische’ benadering van meditatie. Niet enkel om onze stress de baas te kunnen. Of om onze business as usual efficiënter aan te pakken. Er zit een pak meer in de zen. Een mythische blik en praktijk dienen om onze onvermijdelijke onveiligheid te omarmen, om helder, diep en vooral onbevreesd te leren kijken naar de fragiliteit die de kern van ons bestaan vormt. Een reis naar de botten van de zen.
De vijf gezichten van angst (Witsand, 2011)
Meer dan we graag toegeven, nemen we (geen) beslissingen op basis van onze angsten. En meer dan we graag toegeven erven we die angsten van onze omgeving. Niet alleen van onze families, maar ook van onze cultuur. In onze tijd, waarin de homo economicus de plak zwaait, is dat niet anders. Hoe breken we met de angsten waarmee hij ons opzadelt? De angst om een loser te zijn, bijvoorbeeld. Of de angst om tekort gedaan te worden. Of simpelweg de angst om bang te zijn. Een boeddhistische visie op onze tijd.
De Boeddha van de Badkamer (Witsand, 2013)
Een spiegel-essay over twee onderwerpen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben: het urinoir van Marcel Duchamp uit 1917, en de audiëntie van zenpatriarch Bodhidharma bij de Chinese keizer in de zesde eeuw. Een boek over pis en kakuitspraken in de zen, over het urinoir als boeddhabeeld en vooral over hoe te leven in een wereld zonder waarheden.